ऑर्गेनिक मल्चिंग म्हणजे काय?
ऑर्गेनिक मल्चिंग म्हणजे जैविक (सडणारे) साहित्य जसे की वाळलेली पाने, पेंढा, गवताचे काप, कंपोस्ट, नारळाच्या साले किंवा केळीची पाने जमिनीवर पसरवून तिचे आच्छादन करणे. हे साहित्य जमिनीवर संरक्षणात्मक थर तयार करते, जे पिकांच्या मुळांसाठी आणि जमिनीतील जिवाणूंना पोषक वातावरण निर्माण करते.
मुख्य फायदे:
-
ओलावा टिकवून ठेवतो – पाण्याचे बाष्पीभवन कमी करून जमिनीतला ओलावा जास्त काळ टिकतो.
-
तण नियंत्रण – सूर्यप्रकाश रोखल्यामुळे तणांची वाढ होत नाही.
-
जमिनीचे तापमान नियंत्रण – उन्हाळ्यात मुळे थंड आणि हिवाळ्यात उबदार ठेवतो.
-
जमिनीची सुपीकता वाढवतो – मल्च सडत गेल्यावर जमिनीत सेंद्रिय पदार्थ आणि पोषकद्रव्ये मिसळतो.
-
मातीचे धूप रोखतो – पाऊस किंवा वाऱ्यामुळे होणारे मातीचे नुकसान टाळतो.
सामान्य वापरातील मल्चिंग साहित्य:
-
गव्हाचा किंवा तांदळाचा पेंढा
-
ऊसाची टरफले
-
केळीची पाने किंवा देठ
-
कंपोस्ट किंवा शेणखत
-
वाळलेले बीरहित गवत
कसे वापरावे:
पिकाच्या भोवती २ ते ४ इंच जाडीचा मल्चचा थर पसरवा. झाडाच्या खोडाला थेट स्पर्श होणार नाही याची काळजी घ्या, जेणेकरून कुजण्याची शक्यता कमी होईल. मल्च सडत गेल्यावर किंवा पातळ झाल्यावर पुन्हा घाला.