ब्लॉग डिटेल

वॉटर हार्डनेस – शेतीतील एक छोटी गोष्ट, पण मोठा परिणाम करणारी

आपण शेतीत नेहमी पावसाची, पाण्याच्या उपलब्धतेची आणि सिंचनाची चर्चा करतो. पण एक गोष्ट अशी आहे जी आपल्याला सहज लक्षात येत नाही, आणि जी हळूहळू आपल्या पिकांवर परिणाम करते — ती म्हणजे वॉटर हार्डनेस (पाण्याची कडकपणा).

सरळ भाषेत सांगायचं तर, हार्ड वॉटर म्हणजे असे पाणी ज्यामध्ये कॅल्शियम आणि मॅग्नेशियमसारख्या खनिजांचे प्रमाण जास्त असते. ही खनिजं सुरुवातीला घातक वाटत नाहीत, पण कालांतराने ती शेतात समस्या निर्माण करतात.

उदाहरणार्थ, जर तुम्ही नेहमी हार्ड वॉटरने सिंचन करत असाल, तर जमिनीवर पांढरट थर दिसू लागतो. हे म्हणजे मीठाचे थर. यामुळे झाडांच्या मुळांना पोषणद्रव्ये घेणं कठीण होतं. पिकं वरून छान दिसतात, पण उत्पादन अपेक्षेप्रमाणे येत नाही.

फर्टिलायझर आणि स्प्रे यांच्यावरसुद्धा याचा परिणाम होतो. हार्ड वॉटरमुळे त्यांच्याशी प्रतिक्रिया होऊन ते कमी परिणामकारक होतात. म्हणजेच तुम्ही चांगले उत्पादने वापरत असलात तरी त्याचा पुरेसा फायदा होत नाही.

याशिवाय, हार्ड वॉटरमुळे तुमच्या सिंचनाच्या पाइपलाइनमध्ये साठा तयार होतो. ड्रिप लाईन किंवा स्प्रिंकलर ब्लॉक होतात. ते पुन्हा पुन्हा साफ करणं किंवा बदलणं वेळखाऊ आणि खर्चिक असतं.

पण यावर उपाय आहेत.

• पाण्याची टेस्ट करा. ही सोपी आहे आणि अचूक माहिती देते.

• पाणी खूप हार्ड असेल, तर योग्य वॉटर कंडिशनर किंवा ऍसिडिफायर वापरा.

• हार्ड वॉटरसाठी योग्य अशी फर्टिलायझरची निवड करा.

• जमिनीत जिप्समचा वापर केल्यासही खूप मदत होते.

अनेक शेतकरी ही समस्या न ओळखता शांतपणे सहन करत असतात. पण एकदा का लक्षात आलं, की पाण्याची गुणवत्ता तुमचं उत्पादन कमी करत आहे — मग हे सुधारणं तुमच्या हाती असतं.

छोटा बदल, पण मोठा फरक.