ब्लॉग डिटेल

व्हर्मीवॉश : पीक वाढीसाठी एक नैसर्गिक टॉनिक

व्हर्मीवॉश म्हणजे काय?

व्हर्मीवॉश हे एक द्रव स्वरूपातील टॉनिक आहे जे व्हर्मी कम्पोस्ट युनिट मधून मिळवले जाते. हे गायीचे शेण, सेंद्रिय कचरा आणि गांडूळ यांच्या माध्यमातून तयार होते. या मिश्रणावर पाणी सोडले की खालून जे द्रव येते, त्यालाच व्हर्मीवॉश म्हणतात.

या द्रवामध्ये खालील घटक असतात:

• उपयुक्त एंझाईम्स आणि जिवाणू

• नैसर्गिक वनस्पती वाढीचे हार्मोन्स

• नायट्रोजन, फॉस्फरस, पोटॅशियम, लोह, झिंक यांसारखी अन्नद्रव्ये

हे द्रव जिवंत सूक्ष्मजीवांनी भरलेले असते आणि पीक व माती दोघांनाही उपयुक्त ठरते.

शेतीमध्ये व्हर्मीवॉशचे फायदे

१. पीक वाढ चांगली होते
व्हर्मीवॉश फवारल्यास पाने जास्त हिरवीगार होतात आणि मुळेही मजबूत होतात.

२. फुलोरा आणि फलधारणा वाढते
केळी, मिरची, टोमॅटो, डाळिंब अशा पिकांमध्ये फुलं आणि फळं जास्त लागतात.

३. रोगप्रतिकारशक्ती वाढते
पीक बुरशीजन्य व जीवाणूजन्य रोगांपासून नैसर्गिकरित्या स्वतःचा बचाव करू शकते.

४. कीटकप्रतिबंधक म्हणून काम करते
झाडाच्या पानांवर निंबोळी अर्क किंवा लसूण अर्काबरोबर फवारल्यास कीटक दूर राहतात.

५. जमिनीचे आरोग्य सुधारते
मातीतील चांगल्या प्रकारचे जिवाणू वाढतात, जे अन्नद्रव्ये मोकळी करून झाडाला उपलब्ध करून देतात.

व्हर्मीवॉशचा वापर कसा करावा?

पानांवर फवारणीसाठी:

• १ लिटर व्हर्मीवॉश १० लिटर स्वच्छ पाण्यात मिसळा

• सकाळी लवकर किंवा संध्याकाळी फवारणी करा

• दर १०–१५ दिवसांनी फवारणी करावी

मुळांजवळ टाकण्यासाठी:

• पाण्यात मिसळून झाडाच्या मुळांजवळ ओता

• यामुळे मुळे बळकट होतात आणि माती सुधारते

टीप: व्हर्मीवॉशमध्ये पंचगव्य किंवा केळ्याच्या सालींचा अर्क मिसळल्यास अधिक फायदा होतो.

प्रत्येक शेतकऱ्याने व्हर्मीवॉश का वापरावा?

• घरच्या घरी बनवता येणारा कमी खर्चाचा पर्याय

• पीक उत्पादन व दर्जा सुधारतो

• रासायनिक खतांचा वापर कमी होतो

• जमिनीचे आरोग्य सुधारते

• सेंद्रिय व शाश्वत शेतीसाठी उपयुक्त