ब्लॉग डिटेल

द्राक्ष शेतीमध्ये हायड्रोजन सायनामाईड

परिचय
द्राक्ष शेतीत एकसारखी आणि वेळेवर कळी फुटणे ही उच्च उत्पादनासाठी अत्यंत महत्वाची प्रक्रिया आहे. उष्णकटिबंधीय आणि उपोष्णकटिबंधीय प्रदेशात हिवाळ्यात पुरेसे थंड वातावरण नसल्यामुळे कळ्या नैसर्गिकरीत्या फुटत नाहीत. ही अडचण दूर करण्यासाठी शेतकरी हायड्रोजन सायनामाईड या रसायनाचा वापर करतात, ज्यामुळे कळ्या समसमान आणि लवकर फुटतात.

हायड्रोजन सायनामाईड म्हणजे काय?
हायड्रोजन सायनामाईड हे द्राक्षासह विविध फळ पिकांमध्ये कळी फुटवण्यासाठी वापरले जाणारे वनस्पती वाढ नियामक आहे. हे कळीतील नैसर्गिक जैवक्रियेला सक्रिय करते आणि विश्रांती अवस्थेतून वाढीच्या अवस्थेकडे जाण्यास मदत करते. त्यामुळे कळ्या थंड हवामानाशिवायही जलद आणि एकसमान फुटतात.

हे कसे कार्य करते?
हायड्रोजन सायनामाईड कळीतील काही एंझाईमच्या क्रियेमध्ये तात्पुरते बदल घडवते. यामुळे श्वसनक्रिया आणि पेशींची क्रियाशीलता वाढते. त्यामुळे कळीतील सुप्तावस्था रोखणारे घटक कमी होतात आणि गिबरेलिन्स व साइटोकायनिन्स सारखे वाढ促क हार्मोन्स सक्रिय होतात. परिणामी सर्व कळ्या एकाच वेळी फुटू लागतात.

द्राक्ष शेतीतील फायदे

• एकसारखी कळी फुटणे: सर्व वेलींवर एकसमान वाढ होते.

• लवकर फुटणे: छाटणीनंतर वेलींना लवकर वाढ सुरू होते.

• जास्त उत्पादन: अधिक फलद्रूप कळ्यांमुळे उत्पादन वाढते.

• उत्तम गुणवत्ता: घडांचे एकसमान विकसित होणे आणि द्राक्षांचे आकार सुधारतात.

• सोपे व्यवस्थापन: कळी फुटणे आणि काढणीचे नियोजन सुलभ होते.

काळजी घेण्याच्या सूचना
हायड्रोजन सायनामाईड हे तीव्र प्रभावी रसायन आहे, म्हणून ते काळजीपूर्वक वापरावे.

• फवारणी करताना हातमोजे, मुखपट्टी आणि चष्म्याचा वापर करावा.

• इतर कृषी द्रावणांबरोबर मिसळू नये.

• फक्त निरोगी आणि पोषक वेलींवरच वापर करावा.

• मुले, जनावरे आणि अन्नपदार्थांपासून दूर ठेवावे.