युरियाचा गांडुळांवर होणारा परिणाम ?
गांडुळे शेतीसाठी खूप उपयुक्त असतात. ती माती मऊ करतात, मिसळतात आणि पिकांच्या वाढीस मदत करतात. पण जेव्हा आपण रासायनिक खतं जसे की युरिया जास्त प्रमाणात वापरतो, तेव्हा त्याचा गांडुळांवर वाईट परिणाम होतो.
युरिया म्हणजे काय?
युरिया हा एक पांढऱ्या रंगाचा पावडरसारखा पदार्थ असतो जो पिकांना नायट्रोजन पुरवतो. पिकं लवकर आणि हिरवळीने वाढावीत म्हणून शेतकरी याचा वापर करतात.
युरिया गांडुळांना कसा इजा करतो?
-
जास्त वापर धोकादायक – जर युरिया खूप जास्त प्रमाणात वापरला गेला, तर तो गांडुळांची त्वचा जळवू शकतो किंवा त्यांचा मृत्यू होऊ शकतो.
-
माती आम्लधर्मी होते – सतत युरियाचा वापर केल्यास माती आम्लधर्मी (आंबट) बनते. गांडुळांना अशी माती आवडत नाही – ती त्यांच्यासाठी त्रासदायक असते.
-
गांडुळांच्या अन्नात घट – युरिया मातीतील सेंद्रिय पदार्थ वेगाने विघटित करतो. त्यामुळे गांडुळांना खाण्यासाठी पुरेसे अन्न राहत नाही.
-
गांडुळे पळून जातात – गांडुळे धोका ओळखू शकतात. जर मातीमध्ये जास्त युरिया असेल, तर ते त्या ठिकाणाहून निघून जातात.
शेतकऱ्यांनी काय करावे?
-
युरिया कमी प्रमाणात वापरावा
-
युरिया कंपोस्ट किंवा सेंद्रिय खतांसोबत मिसळून वापरावा
-
गरज असेल तेव्हाच आणि थोड्या वेळेसाठीच युरिया वापरावा