काळी माती – शेतकऱ्यांचे सोने
काळी माती, ज्याला रेगूर माती किंवा कापूस माती असेही म्हणतात, ही शेतीसाठी सर्वात मौल्यवान मातींपैकी एक आहे. हिचा गडद काळा रंग हा सेंद्रिय पदार्थ (ह्युमस) व लोखंड यांच्या जास्त प्रमाणामुळे असतो. यात कॅल्शियम कार्बोनेट, मॅग्नेशियम, पोटॅश आणि चुना यांसारखी पिकांच्या वाढीसाठी आवश्यक खनिजे मुबलक प्रमाणात असतात.
कुठे आढळते
काळी माती प्रामुख्याने महाराष्ट्र, मध्य प्रदेश, गुजरात, कर्नाटक, तेलंगणा आणि आंध्र प्रदेश या राज्यांमध्ये आढळते. या भागांतील उबदार हवामान काळ्या मातीच्या शेतीसाठी अतिशय योग्य आहे.
काळ्या मातीत येणारी पिके
काळी माती कापूस पिकासाठी प्रसिद्ध आहे, पण यात सोयाबीन, सूर्यफूल, मका, डाळी व काही फळपिकेही चांगली येतात. हिची बारीक रचना आणि दीर्घकाळ पाणी साठवून ठेवण्याची क्षमता पिकांना कोरड्या हवामानातही वाढू देते.
शेतकऱ्यांना काळी माती का आवडते
-
जास्त काळ ओलावा टिकवून ठेवते
-
पिकांच्या मुळांची खोल व निरोगी वाढ करते
-
योग्य व्यवस्थापन केल्यास अधिक उत्पादन देते
नैसर्गिक सुपीकता आणि ओलावा टिकवण्याची ताकद यामुळे काळी माती खरोखरच शेतकऱ्यांसाठी सोन्याचा खजिना आहे.