ब्लॉग डिटेल

टोमॅटो पिकामधील पोटॅशियमची कमतरता: लक्षणे, कारणे आणि उपाय

परिचय
पोटॅशियम (K) हे टोमॅटो पिकासाठी अत्यंत आवश्यक घटक आहे. हे फळधारणा, रोगप्रतिकारक शक्ती आणि एकंदर वाढीसाठी महत्त्वाचे असते. याची कमतरता झाल्यास उत्पादन व गुणवत्ता दोन्ही कमी होतात. लक्षणे लवकर ओळखल्यास प्रभावी व्यवस्थापन शक्य होते.

लक्षणे
पिवळसरपणा व तपकिरी रंग – जुन्या पानांच्या कडे पिवळसर होतात व नंतर तपकिरी पडतात.
कमजोर वाढ – वाढ मंदावते, खोड कमकुवत होतो आणि जोम कमी होतो.
फुलं व फळांची गुणवत्ता कमी – फुलं कमी लागतात, फळे लहान राहतात व सम समान पक्व होत नाहीत.
रोगप्रवणता वाढते – वनस्पतींना बुरशीजन्य व जिवाणूजन्य रोग अधिक होतात.

कारणे
असंतुलित खत व्यवस्थापन – जास्त नायट्रोजन किंवा कॅल्शियममुळे पोटॅशियम शोषण अडथळीत होते.
वालुकामय किंवा जास्त पाणी असलेली माती – पोटॅशियम मुळांपर्यंत पोहोचण्याआधीच निघून जाते.
सेंद्रिय घटक कमी व आम्लीय माती – यामुळे पोटॅशियमचे उपलब्ध प्रमाण कमी होते.

उपाय
पोटॅशियमयुक्त खते वापरा – MOP, SOP, लाकडाची राख किंवा कंपोस्ट खत वापरा.
NPK चे संतुलन ठेवा – जास्त नायट्रोजन वापर टाळा.
मातीचे आरोग्य सुधारवा – सेंद्रिय खत व कंपोस्ट वापरून पोषणद्रव्ये टिकवून ठेवा.
मातीचा pH 6.0–6.8 दरम्यान ठेवा – आवश्यकता भासल्यास चुनखडी किंवा जिप्सम वापरा.
फोलिअर स्प्रे (पानांवर फवारणी) – तात्काळ सुधारण्यासाठी पोटॅशियम नायट्रेटची फवारणी करा.