ब्लॉग डिटेल

नीम केक सेंद्रिय खत: फायदे, उपयोग आणि वापर मार्गदर्शक

शाश्वत आणि पर्यावरणपूरक शेतीच्या दिशेने वाटचाल करताना, नीम केक हे एक प्रभावी साधन म्हणून समोर आले आहे. नीम बियांपासून तेल काढल्यानंतर उरलेल्या घटकांपासून तयार होणारा नीम केक नैसर्गिक खत आणि जमिनीचा सुधारक म्हणून कार्य करतो, जो मातीच्या आरोग्यासह पिकांच्या उत्पादनक्षमतेसही मोठ्या प्रमाणावर फायदेशीर ठरतो.

नीम केक म्हणजे काय?

नीम केक म्हणजे नीम बियांपासून तेल काढल्यानंतर उरलेला ठिसूळ पदार्थ. यात भरपूर प्रमाणात आवश्यक पोषकद्रव्ये आणि जैवसक्रिय घटक असतात. हे एक उत्कृष्ट सेंद्रिय खत असून त्यात कीडनाशक गुणधर्मही असतात.

घटक:

• नायट्रोजन: २.०% ते ५.०%

• फॉस्फरस: ०.५% ते १.०%

• पोटॅशियम: १.०% ते २.०%

• कॅल्शियम, मॅग्नेशियम, गंधक, झिंक, कॉपर, आयर्न आणि मॅंगनीज

नीम केकचे फायदे

1. नैसर्गिक खत:
नीम केक मातीला आवश्यक असलेली प्रमुख व सूक्ष्म पोषकद्रव्ये पुरवतो, ज्यामुळे मातीची सुपीकता वाढते आणि वनस्पतींची वाढ चांगली होते.

2. कीड आणि रोग नियंत्रण:
यात आढळणारे अझाडीरेक्टिन, सलानिन आणि निमबिन यांसारखे जैवसक्रिय घटक मुळे जमिनीतील सूत्रकृमी, खोडकिडा, पांढऱ्या मुंग्या यांसारख्या कीटकांवर प्रभावी नियंत्रण मिळते.

3. मातीचे आरोग्य सुधारते:
मातीची रचना सुधारतो, पाणी धरून ठेवण्याची क्षमता वाढवतो आणि मातीतील फायदेशीर सूक्ष्मजंतूंना उत्तेजन देतो, ज्यामुळे मातीतील पोषकतत्त्वे झपाट्याने उपलब्ध होतात.

4. नायट्रिफिकेशन रोखतो:
नीम केक नायट्रोजनच्या वायुरूपात झपाट्याने रुपांतर होण्याच्या प्रक्रियेला संथ करतो, त्यामुळे नायट्रोजन दीर्घकाळ पीकांसाठी उपलब्ध राहतो.

5. पर्यावरणपूरक व शाश्वत:
हे नैसर्गिक, सेंद्रिय व बायोडिग्रेडेबल असून रासायनिक खतांचा आणि कीडनाशकांचा वापर कमी करण्यास मदत करते. त्यामुळे सेंद्रिय शेतीला चालना मिळते.

वापराचे मार्ग

1. मातीमध्ये मिसळणे:
माती तयार करताना नीम केक मिसळल्यास पोषणमूल्ये वाढतात आणि कीटकांपासून संरक्षण मिळते.

2. मळणी (Mulching):
झाडांच्या बुंध्याभोवती नीम केक टाकल्यास हे संथगतीने खताचे काम करते व कीड प्रतिबंधक म्हणून कार्य करते.

3. द्रव खत:
नीम केक काही दिवस पाण्यात भिजवून त्याचा अर्क तयार करावा आणि तो फवारणी किंवा मातीच्या भिजवणीत वापरावा.

तुम्हाला यावर आधारित पोस्ट, स्क्रिप्ट किंवा व्हिडिओ कंटेंट हवा आहे का?