समन्वित पोषण व्यवस्थापन (INM)
समन्वित पोषण व्यवस्थापन (INM) म्हणजे सेंद्रिय खते, जैव खते आणि रासायनिक खते यांचा योग्य प्रमाणात एकत्रित वापर करणे. या पद्धतीमुळे पिकांना संतुलित पोषण मिळते, जमिनीची सुपीकता दीर्घकाळ टिकते आणि उत्पादन शाश्वत राहते.
INM का महत्त्वाचे आहे?
हे जमिनीचे आरोग्य टिकवते, खतांचा खर्च कमी करते, पिकांची गुणवत्ता आणि उत्पादन सुधारते तसेच जास्त प्रमाणात रसायनांच्या वापरामुळे होणारे पर्यावरणीय नुकसान कमी करते.
INM कसे अमलात आणावे?
शेतकऱ्यांनी जमिनीची तपासणी करून आवश्यक पोषक तत्त्वांचा वापर करावा. कंपोस्ट, शेणखत, हिरवळीची खते आणि पिकांचे अवशेष यांचा वापर रासायनिक खतांसोबत करावा. तसेच अझोटोबॅक्टर किंवा पीएसबीसारखी जैवखते वापरल्यास अधिक चांगले परिणाम मिळतात.