रासायनिक खतांपेक्षा जैवखतांचा वापर का फायदेशीर आहे?
अलीकडील काळात शेतकरी शाश्वत शेतीच्या गरजेची जाणीव करू लागले आहेत. मातीची गुणवत्ता सुधारण्यासाठी आणि पर्यावरणावर होणारे दुष्परिणाम कमी करण्यासाठी रासायनिक खतांऐवजी जैवखते वापरणे हा एक प्रभावी मार्ग ठरतो. जैवखतांमध्ये उपयुक्त जिवंत सूक्ष्मजीव असतात जे मातीची सुपीकता आणि पिकांची वाढ नैसर्गिकरित्या वाढवतात.
1. मातीची सुधारणा होते
रासायनिक खते झपाट्याने अन्नद्रव्ये देतात, पण कालांतराने मातीचा पोत आणि सुपीकता बिघडवतात. जैवखते मातीतील सेंद्रिय घटक वाढवतात, फायदेशीर सूक्ष्मजीवांची संख्या वाढवतात आणि माती दीर्घकाळ उपजाऊ ठेवतात.
2. पर्यावरणासाठी सुरक्षित
जैवखते नैसर्गिक असतात आणि पर्यावरणाला हानी पोहचवत नाहीत. ती जलप्रदूषण किंवा हवेतील विषारी वायू निर्माण करत नाहीत, जे रासायनिक खतांमुळे होण्याची शक्यता असते.
3. नैसर्गिक अन्नद्रव्य साखळी सशक्त होते
नायट्रोजन स्थिरीकरण, स्फुरद विद्राव्यता आणि पिकांच्या वाढीस मदत करणारे घटक जैवखते नैसर्गिकरित्या पुरवतात. त्यामुळे झाडांना आवश्यक अन्नद्रव्ये सहज उपलब्ध होतात.
4. शेतकऱ्यांसाठी परवडणारे
जैवखते हे रासायनिक खतांपेक्षा स्वस्त असतात. त्यामुळे उत्पादन खर्च कमी होतो आणि महागड्या रसायनांवरील अवलंबन कमी होते.
5. उत्पादन आणि गुणवत्ता वाढवते
जैवखते मुळांची वाढ सुधारतात, अन्नद्रव्य शोषण वाढवतात आणि त्यामुळे उत्पादनात वाढ होते. शिवाय, फळे आणि पिकांची गुणवत्ता चांगली राहते.
6. शेतकरी व ग्राहक दोघांसाठी सुरक्षित
रासायनिक खते वापरणे आरोग्यास धोका ठरू शकतो आणि त्याचे अवशेष अन्नामध्ये राहू शकतात. जैवखते विषमुक्त असल्यामुळे ती हाताळणे सुरक्षित असते आणि उत्पादनही निरुपद्रवी राहते.